dinsdag 13 maart 2012

In naam van Oranje....!



Deze week organiseerde de ChristenUnie in Gouda een interessante thema avond over water ("Gouda overstroomd door water") waarbij centraal stond hoe belangrijk water voor Gouda is.
Gouda is geworden wat het nu is, een levendige stad met veel historie, juist dankzij het water!

Historicus Nico Habermehl nam ons op boeiende wijze mee naar het verleden van Gouda en het water.

Kort en krachtig spreken we dan over:

Water heeft een beschermende functie: waterlinie en stadsmuren

Water als transportweg

Gouda beschikt over maar liefst drie vaarroutes voor de doorgaande vaart!
- 1250 vaarroute via de Gouwe en de Haven (lastige route dwars door de stad)
- 1577 vaarroute via de Turfsingel en Mallegatsluizen, want Willem van Oranje wilde met zijn troepen sneller door de stad kunnen varen.
Interessant is dat vanaf 1588 ook koopvaarders door de Mallegatsluizen mochten varen, maar dan 36 uur in stad moesten blijven en 'armengeld' betaalden.
- 1936 Gouwekanaal, buiten de stad om en ingebruikname Julianasluis. Vanaf die periode verloor Gouda de relatie met de beroepsvaart.
2014 aanleg tweede sluizencomplex bij Julianasluis of verbreding

Economisch voordeel doorvaart
+ overslag
+ reparatie schepen en zeilen
+ inkopen bij middenstanders en ambachtslieden

Water als krachtbron
- Gebruik maken van getijrivier de Hollandsche IJssel middels een volmolen; kleine en grote volmolen

Water als voedselbron
- vis in de IJssel en de Gouwe
- werd verhandeld via de visbanken

Water voor de schone was
- wasserijen
- 80% van wasgoed kwam van buiten Gouda
- na de oorlog is belang van wasserijen snel afgenomen

Water als reiniger
- vuilnisbak
- open riool, maar we konden schuren (schoonmaken, spoelen) met gebruikmaking van de verschillende sluizen (UNIEK!)

Hierna nam Gerard Overkamp, voorzitter van platform binnenstad en haar randen, ons mee naar de huidige en toekomstige functies van water: "Gouda sterk aan de IJssel".

Belangrijk speerpunten: Openen van de Havensluis en het Veerstalgebied

IJsselfront Veerstalgebied moet weer "venster aan de rivier" worden in plaats van "achterdeur van de stad", door o.a. ervoor te zorgen dat de schepen via de Havensluis de stad weer kunnen binnenvaren.

Waarom is profileren van Gouda als waterstad zo belangrijk?
- Gouda is uit water ontstaan
- Mooie intieme vaarwegen
- uniek stelsel van zeldzame sluizen
- veel verschillende waterpeilen
- natste stad in de natste provincie van Nederland

Wat zijn daarnaast de belangen van water ?
- droge voeten
- gezond water
- cultuur historie
- stadsschoon (maakt deel uit van beschermd stadsgezicht)
- toerisme (water trekt altijd toerisme aan)
- recreatie (dus inkomsten, toerist geeft gem. € 25,- per dag uit)
Voor Gouda zijn de belangrijke issues met water: toerisme, recreatie en stadseconomie. Belangrijk punt hierbij is dat je dan niet alleen moet kijken naar het naar binnen halen van wat extra schepen in Gouda, maar vooral ook naar het effect wat dat heeft op het aantal bezoekers die op die levendigheid en bedrijvigheid afkomen.
Helaas ontbreekt het op dit moment in Gouda aan financiële middelen om de Havensluis te openen, maar het onderwerp "water" zou in de eerste plaats meer focus moeten krijgen. Vanuit het huidige marketing beleid komt Gouda er m.b.t. het water er maar bekaaid van af, terwijl hier juist zulke grote kansen liggen!
Collega Gerard Schotanus zet zich als ambassadeur in ieder geval al jarenlang in voor meer aandacht voor dit onderwerp en als straks de dijkverbetering van start gaat ligt er een mooie kans om de Havensluis te laten openen. Als we dat gelijktijdig aanpakken kunnen er miljoenen worden bespaard.
Het is belangrijk dat Gouda haar "watervrees" laat varen en Gouda als Waterstad veel meer focus geeft, dat geeft het toerisme en daarmee ook de inkomsten een goede impuls.
Wellicht moet in navolging van Willem van Oranje, nu prins Willem Alexander ons een zetje geven...

3 opmerkingen:

Anoniem zei

Dus Gouda weet al sinds 1588 de mensen "goed" uit te buiten!
Tot op de dag van vandaag kunnen de Goudse magistraten dat uitbuiten HEEL goed!
Kijk ook maar eens naar de Haastrechtsebrug en zijn geschiedenis.

En vergeten is dat het water zo helder was dat er ook veel bier in de stad werd gebrouwen.

JanPieter Janse zei

Dag Theo,
Mooi initiatief.Mooie avond.Helaas kon ik er als oud Goudse inwoner niet bij zijn.Groningen en Gouda hebben beiden iets met water en vandaar dat ik Gouda geruild heb voor Groningen.
Echter het unieke van het watersysteem is niet juist.Ik ken een dorp nota bene in Groningen, waarin ook in de vroege middeleeuwen, gebaseerd op eb en vloed, die bij dit dorp ver in het Hoge land doordrong, ook een systeem van gemetselde riolen met stenen van gebakken Groningse rode klei,die het dorp zuiverden van afval en van de resten van de inwoners en het hele grote""kloosterhospitaal"" in dat dorp.
Gouda is bijzonder, maar uniek.Nee helaas.
JanPieter Janse
www.watererfgoed.nl
GolfslagAdvies en Projecten Historisch Water.Groningen.

WH Kolkman zei

Inderdaad een mooie avond, met goede historische perspectieven.

Nu tijd om vooruit te kijken:

Dus, in naam van Oranje, doe open die sluis....naar de Ijsel

En zo grijp de unieke kansen om de Goudse Ijseloevers, de Goudse grachtengordel en Gouda waterstad verder te ontwikkelen en op de kaart te zetten voor toeristen en Gouwenaren!