De euro een flop?

Terwijl mijn collega´s zich deze week hebben ingezet voor de onderwerpen sport stimulering, vlekkenplan Goudse Poort en energie, was ik in de gelegenheid om een lezing over de euro van Syp Wynia (journalist en columnist) in Gouda bij te wonen.

De huidige economische crisis maakt veel mensen onrustig, aangezien de crisis grote gevolgen heeft voor o.a. onze pensioenen. Ook voor Gouda heeft het consequenties, o.a. omdat we nu vanwege de noodzakelijke bezuinigingen minder geld krijgen vanuit het rijk.
De vraag is natuurlijk iedere keer of we die crisis hadden kunnen voorkomen als we niet meegegaan waren met de euro en iedereen de eigen valuta had gehouden.
Bij de aanvang ging het eigenlijk al enigszins mis. Want direct na de invoering van de euro zijn de prijzen van veel goederen flink gestegen, daar er dikwijls gewoon een euro teken van het gulden teken is gemaakt. Dit betekende een ruime verdubbeling van de prijzen. Dit had nooit mogen gebeuren! De politiek heeft deze ontwikkeling echter lang ontkend....

Syp Wynia liet zijn geheel eigen visie horen over de euro en zijn verhaal vond ik leerzaam en het zette mij opnieuw tot nadenken over het nut van de invoering van de euro:

"Vanaf de jaren vijftig heeft Frankrijk al gestreefd naar een Monetaire Unie, om de dominante rol van Duitsland met de harde D-Mark te beteugelen. Daar hadden de Fransen namelijk baat bij met hun inflatoire uitgavenpatroon.
Daarnaast streeft Frankrijk naar dominantie, ter compensatie van hun koloniale verleden.
Die dominantie door de Fransen is lang gelukt, maar de afgelopen tijd is duidelijk geworden dat Duitsland met Merkel toch dominanter en sterker is en zo zijn we weer terug bij af...

Er was dus duidelijk sprake van een politiek belang voor invoering van de euro en veel minder van een economisch belang!

Opvallend was verder dat bij de Europese top in Maastricht één munt een marginale rol speelde.
De munt leek nog een utopie. De uiteindelijke komst was min of meer een verrassing.

Criteria

Bij de start van de euro gold als uitgangspunt: staatsschuld maximaal 60% van het bbp en een tekort van maximaal 3%, waarbij gestreefd wordt naar een tekort van 0%.
Luxemburg voldeed bij de start als enige land aan alle criteria.

De fundamenten waren slecht en (handhaving van) de criteria boterzacht.

Vanaf 2001 werd er nota bene al aan de criteria gemorreld.
In het najaar van 2003 brak Duitsland als eerste het stabiliteitspact en Frankrijk en Duitsland maakten de deal dat het pact voor hen niet meer gold....

In de jaren negentig is overigens al voorzegd dat de euro een splijtzwam zou worden in plaats van bindmiddel. Kohl dreigde in die tijd met de slogan: zonder euro komt er weer oorlog.
De huidige spanningen in de euro zouden echter ook tot een (politieke) 'oorlog' kunnen leiden.

Nieuw verdrag

Door de grote crisis in Europa zou er een nieuw verdrag in Brussel komen, het resultaat is echter dat de huidige afspraken min of meer een kopie zijn van het stabiliteitspact.

De enige oplossing is volgens Syp Wynia de markt haar werk laten doen en ook niet via allerlei (straf) maatregelen de marktwerking gaan blokkeren (zoals bij de transactie taks).

De marktwerking leidt wel tot hogere rente voor riskante landen. Je moet daarbij als het daar dan fout dreigt te gaan, niet zonder meer ervoor kiezen om die landen binnenboord te willen houden, die kunnen dan namelijk gaan chanteren.

Als de markten gaan werken, zullen landen failliet gaan, maar dat is gezond voor de euro, volgens Syp Wynia.
Door landen bij elkaar te willen houden wordt de crisis verdiept en het levert ook grote spanningen tussen landen op.
In Griekenland zullen overigens de economische perspectieven zonder de euro verbeteren.

Kies je voor een herstel beleid binnen de euro, dan moeten er wel goede sancties gelden en dat is nu niet afdoende het geval. Je zou als optie moeten hebben dat je landen uit de euro kunt zetten.
Volgens Syb Wynia zal Griekenland uiteindelijk toch uit de euro gaan....

Onverantwoordelijkheid wordt beloond en verantwoordelijkheid wordt gestraft.

Kiest Europa er blijvend voor om alle landen in de euro te houden, dan is het te verwachten dat er een hyperinflatie komt, met alle (economische) gevolgen van dien."

Wellicht kunnen bij de uitspraken van Syp Wynia hier en daar (forse?) kanttekeningen worden geplaatst en ik realiseer me dat de euro een realiteit is, waar we niet meer op terug kunnen komen, maar alles overziende vraag ik me toch af of wijze waarop de euro is ingevoerd misschien niet de grootste fout van het Europese beleid tot nu toe geweest is.