zaterdag 21 januari 2012

De euro een flop?


Terwijl mijn collega´s zich deze week hebben ingezet voor de onderwerpen sport stimulering, vlekkenplan Goudse Poort en energie, was ik in de gelegenheid om een lezing over de euro van Syp Wynia (journalist en columnist) in Gouda bij te wonen.

De huidige economische crisis maakt veel mensen onrustig, aangezien de crisis grote gevolgen heeft voor o.a. onze pensioenen. Ook voor Gouda heeft het consequenties, o.a. omdat we nu vanwege de noodzakelijke bezuinigingen minder geld krijgen vanuit het rijk.
De vraag is natuurlijk iedere keer of we die crisis hadden kunnen voorkomen als we niet meegegaan waren met de euro en iedereen de eigen valuta had gehouden.
Bij de aanvang ging het eigenlijk al enigszins mis. Want direct na de invoering van de euro zijn de prijzen van veel goederen flink gestegen, daar er dikwijls gewoon een euro teken van het gulden teken is gemaakt. Dit betekende een ruime verdubbeling van de prijzen. Dit had nooit mogen gebeuren! De politiek heeft deze ontwikkeling echter lang ontkend....

Syp Wynia liet zijn geheel eigen visie horen over de euro en zijn verhaal vond ik leerzaam en het zette mij opnieuw tot nadenken over het nut van de invoering van de euro:

"Vanaf de jaren vijftig heeft Frankrijk al gestreefd naar een Monetaire Unie, om de dominante rol van Duitsland met de harde D-Mark te beteugelen. Daar hadden de Fransen namelijk baat bij met hun inflatoire uitgavenpatroon.
Daarnaast streeft Frankrijk naar dominantie, ter compensatie van hun koloniale verleden.
Die dominantie door de Fransen is lang gelukt, maar de afgelopen tijd is duidelijk geworden dat Duitsland met Merkel toch dominanter en sterker is en zo zijn we weer terug bij af...

Er was dus duidelijk sprake van een politiek belang voor invoering van de euro en veel minder van een economisch belang!

Opvallend was verder dat bij de Europese top in Maastricht één munt een marginale rol speelde.
De munt leek nog een utopie. De uiteindelijke komst was min of meer een verrassing.

Criteria

Bij de start van de euro gold als uitgangspunt: staatsschuld maximaal 60% van het bbp en een tekort van maximaal 3%, waarbij gestreefd wordt naar een tekort van 0%.
Luxemburg voldeed bij de start als enige land aan alle criteria.

De fundamenten waren slecht en (handhaving van) de criteria boterzacht.

Vanaf 2001 werd er nota bene al aan de criteria gemorreld.
In het najaar van 2003 brak Duitsland als eerste het stabiliteitspact en Frankrijk en Duitsland maakten de deal dat het pact voor hen niet meer gold....

In de jaren negentig is overigens al voorzegd dat de euro een splijtzwam zou worden in plaats van bindmiddel. Kohl dreigde in die tijd met de slogan: zonder euro komt er weer oorlog.
De huidige spanningen in de euro zouden echter ook tot een (politieke) 'oorlog' kunnen leiden.

Nieuw verdrag


Door de grote crisis in Europa zou er een nieuw verdrag in Brussel komen, het resultaat is echter dat de huidige afspraken min of meer een kopie zijn van het stabiliteitspact.

De enige oplossing is volgens Syp Wynia de markt haar werk laten doen en ook niet via allerlei (straf) maatregelen de marktwerking gaan blokkeren (zoals bij de transactie taks).

De marktwerking leidt wel tot hogere rente voor riskante landen. Je moet daarbij als het daar dan fout dreigt te gaan, niet zonder meer ervoor kiezen om die landen binnenboord te willen houden, die kunnen dan namelijk gaan chanteren.

Als de markten gaan werken, zullen landen failliet gaan, maar dat is gezond voor de euro, volgens Syp Wynia.
Door landen bij elkaar te willen houden wordt de crisis verdiept en het levert ook grote spanningen tussen landen op.
In Griekenland zullen overigens de economische perspectieven zonder de euro verbeteren.

Kies je voor een herstel beleid binnen de euro, dan moeten er wel goede sancties gelden en dat is nu niet afdoende het geval. Je zou als optie moeten hebben dat je landen uit de euro kunt zetten.
Volgens Syb Wynia zal Griekenland uiteindelijk toch uit de euro gaan....

Onverantwoordelijkheid wordt beloond en verantwoordelijkheid wordt gestraft.

Kiest Europa er blijvend voor om alle landen in de euro te houden, dan is het te verwachten dat er een hyperinflatie komt, met alle (economische) gevolgen van dien."

Wellicht kunnen bij de uitspraken van Syp Wynia hier en daar (forse?) kanttekeningen worden geplaatst en ik realiseer me dat de euro een realiteit is, waar we niet meer op terug kunnen komen, maar alles overziende vraag ik me toch af of wijze waarop de euro is ingevoerd misschien niet de grootste fout van het Europese beleid tot nu toe geweest is.

7 opmerkingen:

Hans vd Spek zei

Toen de euro in 2002 werd ingevoerd zei ik al dat het binnen 10 jaar mis zou gaan. et voilá. Waarom? Omdat een muntunie waar geen sprake is van fiscale en budgettaire harmonisatie onvermijdelijk tot problemen zal leiden. En ja, Griekenland heeft het als eerste bewezen. Er zijn in feite maar 2 opties: 1. het overhevelen van onze budgtettaire en fiscale bevoegdheden naar Brussel of 2. stoppen met de euro. Beide opties gaan pijn doen. Wie kiest?

Anoniem zei

Je logo ziet er gelikt uit, alleen jammer dat jij nu ook de negatieve spiraal rond de Euro vorm geeft. Want, hebben we het ondanks alle o.a. op de beurs genoemde neergaande bewegingen niet ook een beetje aangedikt door allerlei negatieve berichtgevingen tw:

1e O verschrikkelijk het gaat zo slecht, vandaag slechter morgen beter etc.
2e We houden de hand op de knip, Ja natuurlijk want wij drijven de prijzen steeds verder op, huren, gemeentelijke belastingen, parkeervergunningen, eten etc. etc.
3e De pensioenen gaan naar beneden, natuurlijk houden we dan de hand op de knip.
4e De AOW gaat pas in op de dag dat je 65 wordt, kan zo als € 450 schelen die eerste maand, natuurlijk houden we de hand op de knip.
5e De discussie rond de hypotheekaftrek is een van de grootste veroorzakers dat mensen geen huis meer kopen, we creëren zelf de onrust. Hypotheekrente aftrek wordt in de meeste gevallen besteed aan verbetering, reparaties aan je huis, wie roept dat eens. Het lijkt in de discussie wel zo dat je je huis makkelijk kan verkopen en direct kan verhuizen. Een andere koopwoning wordt met de hypotheekverkrijging al een moeilijke een huurhuis is voor een op de honderd.
6e Alle media bestoken je dagelijks met negatieve berichtgeving, deze week was er een positieve ontwikkeling op de beurs, er is weer hoop. Laten we dat nu eens wat aandikken. Het lijkt wel of we opzettelijk alles de teneur in schrijven.

Theo Krins zei

Beste `Anoniem`, ik heb alleen willen aangeven dat de wijze waarop de euro is ingevoerd, politiek statement en slechte controle, ons nu in een forse crisis heeft doen belanden.

Door die crisis is het vertrouwen bij de burgers weg, gaan ze sparen i.p.v. uitgeven, moet de overheid extra bezuinigen, gaan we later met pensioen etc., wat weer ten koste gaat van de koopkracht.

De beurs (iets wat ik vanuit mijn werk met meer dan gewone belangstelling volg) geeft wel signalen van hoop, maar we zitten intussen wel op een enorme schuldenberg waar we ooit vanaf moeten zien te komen en er zijn diverse Europese landen die op de rand van een faillissement bivakkeren.

Hier zijn we het toch wel over eens?
Ik wil niet “meehuilen”, maar wel de vinger leggen op een zeer plek.

Anoniem zei

Ik ben het volledig met je eens maar door een wat positievere (als dat kan) benadering krijgen mensen weer hoop en zal de economie aantrekken.

Mits we als politiek zelf ook eens wat doen aan bevordering van kooplust! Overigens ben ik blij dat de CU zich in zekere zin aansluit bij dit kabinet. Voor de rust een verbetering van onze economie zou het (ondanks ik het goed voel) goed zijn dat Rutte zijn taak volledig kan afmaken, laat links maar aanfoeteren.

Suzanne Meyster-Morra zei

In de maand december, de maand voordat de euro in zou treden, vonden vele prijsstijgingen plaats terwijl de regering dit verboden had, zo ook voor de maand daarop. Ook in die maand kwamen prijsstijgingen. Het omrekenen van gulden naar de euro was ook al rampzalig. Het enige wat goed omgerekend was was ons salaris.
V.a. intreding van de euro hebben we te maken gehad met zware prijsstijgingen en bezuinigingen, nu nog extremer. Salarissen zijn v.a. intreding van de euro gelijk gebleven. De balans is dus zwaar zoek en niet vreemd dat steeds meer mensen in financiële problemen komen. De crisis is niet alleen de schuld van de banken en/of de burgers, maar de invoer van de Euro DAT is de start van de crisis geweest.

Suzanne zei

@ Anoniem. Wat een onzin zeg. U denkt zeker dat de burgers blond zijn. Excuses maar ik maak me hier echt druk om. Meer positieve berichten? Ook al zou dat gebeuren, burgers zijn niet van gisteren hoor. Burgers hebben vaak eerder dingen in de gaten voordat de politiek dat heeft. Trouwens, de portemonnaie van de burgers liegt er niet om. Daar zit niets positiefs meer in.

Anoniem zei

Beste Suzanne. natuurlijk denk ik niet dat alle burgers blond zijn of zoals jij bedoeld dom zijn. In tegendeel burgers zien zaken vaak eerder omdat ze er vaak ook eerder last van hebben. Waar het mij alleen om ging is dat we alleen maar denken in alleen ramp scenario's.Verder ben ik wel benieuwd wat jij nu denkt van de andere punten behalve de laatste.