maandag 20 juli 2009

Spugen spuugzat

Chinezen spugen wat af op straat. Ze vinden het de normaalste zaak van de wereld. In de hoofdstad Peking waren ze hier niet zo blij mee. Het spugen moest dan ook drastisch worden verminderd. Straten in Peking lagen vol met speeksel. Chinezen spuugden zelfs op de vloeren van winkels en restaurants. De politie en camera's werden vervolgens enkele jaren geleden ingezet om ervoor zorgen dat de Chinezen het spugen afleerden. Op straat kregen mensen 'spuugzakjes' uitgedeeld, waarin ze hun speeksel kwijt konden. Of het veel geholpen heeft weet ik niet, maar het was in ieder geval een begin.


In Gouda is het spugen ook een serieus probleem. In toenemende mate zie je - met name jongeren - overal maar op straat spugen en nog erger - zonder aanleiding - mensen bespugen.

Twee voorbeelden:
- Het laatste busincident liep bijvoorbeeld mede uit de hand omdat de persoon die de buschauffeur treiterde naar hem spuugde.
- Onlangs reed een ouder iemand op het omlooppad met haar fiets en werd zonder aanleiding ondergespuugd.

Het is zo ongelooflijk asociaal om zomaar op straat te spugen, terwijl je bijvoorbeeld bij het stoplicht met meerdere mensen staat te wachten.
Het is gewoon een soort houding geworden, die nergens op slaat. Je ziet ze regelmatig al aankomen: jongens met capuchon of pet op, ongeïnteresseerde tred en links en rechts spugend. Walgelijk!
Als echt iets dwars zit wat je wilt uitspugen, doe dat dan onopvallend en zeker niet zomaar op straat.
Iemand bespugen zou direct een forse boete moeten opleveren, want dat is het meest vernederende naar iemand anders, wat niet kan worden getolereerd, nog afgezien van de risico's voor de volksgezondheid.
Spuugzaktjes uitdelen zie ik niet als een adequaat middel, maar laten we - om te beginnen in het centrum van de stad - maar verbodsborden plaatsen en daarmee een stuk bewustwording op gang brengen, zodat we enerzijds geen Chinese taferelen krijgen, maar anderzijds ook handhavend kunnen optreden.

Geschiedenis rond spugen

Spugen in de middeleeuwen en de 16e eeuw
Er zijn boekjes gevonden over de etiquette van het spugen in de Middeleeuwen. Het spugen wordt als gewoon beschouwen, als je dit maar niet over de tafel heen deed. Later is het beter als je niet aan tafel spuugt, en als je dit al deed, dan moest je je voet erop zetten. In 1558 schreef ene Della Cassa dat het spugen in sommige volkeren totaal overbodig is. Voor verschillende rijke mensen werden uitzonderingen gemaakt, als zij hun voet maar op hun spuug zetten. Ook wordt er geschreven dat je niet te ver weg moet spugen: anders moet je je spuug weer zoeken.

Hoe en waar spugen na de 16e eeuw?
Tot aan de 19e eeuw veranderde de etiquette van het spugen mondjesmaat. Er wordt nog steeds geschreven dat je moet uitspugen dat uitgespuugd moet worden, maar dat je dit wel in een zakdoek moest doen. Ook was het spugen niet overal zomaar toegestaan: “niet bij mensen van goede huizen, niet in plaatsen met parketvloeren en niet in de kerk en alle anderen plaatsen waar netheid heerst.” Voor arbeiders was het spugen de normaalste zaak van de wereld. Zij spuugden in de fabrieken, op de straten en in de ziekenhuizen. Als een inspecteur aan een directeur vraagt of hij het raar vindt dat zijn kleermakers op de grond spugen is zijn opmerking: “Natuurlijk spuwen zij op de grond, verwacht je dat ze dat in hun zakken doen?”

Tuberculose!
Aan het eind van de 19e eeuw begonnen er campagnes tegen het spugen omdat het tuberculose zou verspreiden. In 1886 verbied de Franse Raad het spugen. In 1896 volgde New York met een verbod voor spugen in het openbaar. Er worden allerlei kaarten en modellen ten toon gesteld tegen het spugen. In 1916 hadden 195 van de 213 Amerikaanse steden een anti-spuugverbod. Maar tijdens een onderzoek onder 74 steden blijkt dat slechts 13 steden meer dan 20 aanhoudingen per jaar doen. Alleen New York is zeer streng: er worden in 1 jaar 2513 aanhoudingen verricht, wat 73% van de hele Amerikaanse aanhoudingen zijn. Doormiddel van borden (Heren zullen niet, anderen mogen niet op de grond spuwen en, als je in je eigen huis op de grond spuuwt, mag je dat hier ook doen.) probeert men de mensen er van te overtuigen te stoppen met spugen.

20e eeuw en Nu
De anti-spuugcampagnes hebben wel effect, steeds minder mensen spugen. Zo schijnt aan het begin van de 20e eeuw de spuugbak uit de Nederlandse huiskamer verdwenen te zijn. In Groot-Brittanië echter bleef het spugen nog steeds gangbaar, omdat het geen wettelijke overtreding was. Pas na de jaren ’30 verdween het spugen uit het straatbeeld van Groot-Brittanië. In Nederland is het spugen op straat redelijk geaccepteerd, zolang die maar niet te opzichtig en te vaak gedaan wordt. In China echter is het nog steeds doodnormaal dat de mensen op straat en in openbare gelegenheden om zich heen spugen.

5 opmerkingen:

Anoniem zei

Over aderhalve week gaan we het gezinnetje van mijn zoon opzoeken in Singapore. Spugen op straat, roken en kauwgum kauwen zijn daar not done. Sterker: er is een helder afstraffingsbeleid en er is sociale controle. Boetes zijn hoog.
Bij ons mankeren 3 zaken: 1) we zijn niet helder t.a.v. sancties. 2) we handhaven niet of niet goed genoeg. 3) Als het niet de prioriteit van de politie heeft wordt het de getollereerde norm.

Zo glijden we af naar een nog asocialer staat, waarbij ons vingertje bestraffend wijst naar staten zoals Singapore die niet (voldoende) democratisch zouden zijn.
Hans Sujs

Laura Werger zei

Beste Theo,

Een interessant weblog dit keer. Mij is het ook een doorn in het oog dat er zoveel gespuugd wordt op mensen en op straat in Gouda. Dat weet je want ik heb hier regelmatig ook al iets over gezegd. Wat me wel van het hart moet is dat je het over het spuugen in China hebt en hoe erg het daar zou zijn. Ik heb in 2006 ruim een maand door China gereisd en ik kan je zeggen dat het mij reuze meeviel. Eigenlijk vind ik het in Gouda erger en daar moeten we samen zeker wat aan doen.

Anoniem zei

"Als iets u hindert, wen u er aan en het hindert u niet meer." Shakespeare schreef zoiets. Als je van spugen zo'n diepe studie maakt wordt het vanzelf een probleem.

Wat mij ergert is dat er belangrijker zaken zijn waarmee een politicus zich bezig dient te houden!

Niels zei

Spuug... of spugen... is dat
A: Schadelijk voor de volksgezondheid?
B: Tot last van de economie?
C: Beperking voor de ontwikkeling van de mensheid?
D: Leid tot schade aan het milieu?

Geen van alles Theo! Succes met je energie te steken in onnodige zaken! First things first!.

Bedankt je bent een aanwinst voor de politiek, slaap lekker!

Tomas Beerthuis zei

Het lijkt me duidelijk Theo dat dit een enorme uitvergroting is van het probleem.

In China is het spugen inderdaad heel normaal, maar eigenlijk alleen in de grote steden, ik ben er ook geweest. Iedereen doet het daar, jong, oud, man, vrouw. Maar de vergelijking die jij hier maakt zou insinueren dat jongeren het probleem zijn omdat ze op straat spugen.

Even afgezien van het feit dat dit nogal suggestief en ononderbouwd is, vraag ik me dan af: is het vergelijkbaar met de Chinese mentaliteit, dus dat het gewoon is. Of met simpelweg een jeugdige trend? Ik denk dat het beantwoorden van die vraag ook wel erg belangrijk is voordat je er een waardeoordeel over velt.