vrijdag 8 april 2016

De doden zijn verstopt


In 2014 heb ik al eens aandacht gevraagd op mijn blog voor de graven in de St.-Janskerk in Gouda. 
Bij het herstel van de fundamenten onder de pilaren van het koor zijn diverse grafkelders tevoorschijn gekomen, met als meest bijzonder vondst het graf van de familie Rietveld.

Publiekstrekker

De verantwoordelijken voor het herstel van deze prachtige kerk hebben er niet voor gekozen - ondanks mijn pleidooi die door meerderen werd gesteund - om één of meerdere graven zichtbaar te laten blijven.
Naar mijn mening zou dit echt een publiekstrekker kunnen zijn, omdat die grafkelders een prachtig stuk historie zijn en het zichtbaar laten blijven hiervan echt een toegevoegde waarde biedt aan deze prachtige kerk.


Melchior Gerard van Rietveld was tussen 1672 en 1700 bestuurder in Gouda. Hij was dijkgraaf bij het Hoogheemraadschap, regent in het Goudse bestuur en vanaf 1695 burgemeester van Gouda. Hij overleed in 1700 en ligt in de St.-Janskerk begraven, samen met zijn twee zoons, zijn vrouw en twee dochters.

Plastic kratje

Deze week was ik in Brugge en het viel me op dat in twee kerken op een prachtige manier oude graven in de kerk zichtbaar zijn gemaakt en het was voor mij wederom een teleurstelling dat in de St.-Janskerk niet voor het zichtbaar laten blijven is gekozen. Met het bericht dat het Hofje van Jongkind (voorlopig?) niet wordt hersteld, zijn dit in mijn ogen twee gemiste kansen om Gouda historisch gezien nieuwe impulsen te geven. 

Nu zijn de botten van de familie Van Rietveld, die eerst in een grafkelder lagen, in een plastic kratje gedaan en moeten ze de nieuwe grafruimte delen met meerdere stadsgenoten...
In een nieuwe grafkelder zijn in totaal vijftig overleden Gouwenaars ondergebracht middels kratjes en dat is het dan. Alle herinneringen aan wat zichtbaar is geweest zijn daarmee onder de grond verdwenen en aan het oog onttrokken.



Brugge

In Brugge hebben ze een ander keuze gemaakt in een tweetal kerken en daarmee delen ze een stuk bijzondere geschiedenis met de vele bezoekers die jaarlijks deze kerken bezoeken.

In de Onze Lieve Vrouwekerk aan de voet van het hoogaltaar zijn onder de praalgraven van Maria van Bourgondië en en haar vader Karel de Stoute, drie graven blootgelegd die rijk beschilderd zijn.
De loden kist in een van de graven (zichtbaar opgesteld) bergt het gebeente van Maria van Bourgondië die in 1482 in Brugge overleed. Een inscriptie duidt aan dat het hart van haar zoon Filips de Schone, vader van Karel V, geborgen is in een apart loden doosje.

Ook in de Sint Salvatorskathedraal zijn diverse (rijk versierde) graven zichtbaar gemaakt.
Ofschoon ik niet op de hoogte ben van alle overwegingen die tot het besluit van het niet zichtbaar laten blijven van de graven in de St.-Janskerk op de hoogte ben, hebben de financiën ongetwijfeld een rol gespeeld. Met dat besluit is wel een bijzonder stuk historie met de botten onder de grond verdwenen.. Jammer!

10 opmerkingen:

Anoniem zei

Is het wel kies - een modern woord kan ik helaas niet direct vinden - om de botten van mensen in een kerk ten toon te stellen?

Theo Krins zei

In menig kerk zie je skeletten van mensen, maar ik snap ook dat daar bezwaren tegen kunnen zijn. Een leeg graf die zichtbaar is had ook gekund. Nu is alles verdwenen...

Thera de Haan zei

Jaren iedere zondag in de st. Jan gelopen. En ik heb bijv. nooit geweten dat Alexander Comrie in de st Jan ligt begraven. Toch jammer.
Het zou zowaar een waar gereformeerd bedevaartsoord kunnen zijn. Al doen gereformeerden dan weer niet aan bedevaartsoorden.

jdx zei

Ik ben zelf ook in Brugge geweest in de genoemde kerken maar bijvoorbeeld ook in de Brugse Jeruzalem kapel. Prachtig. Een rijk verleden zichtbaar gemaakt. Het lijkt er op dat men zich in Nederland of wellicht beter in Gouda i.t.t. elders, schaamt voor dat rijke verleden en het zichtbaar maken daarvan. Liever geld besteed aan plannen voor een Megamoskee dan aan (historische) zaken die van ons allen zijn, zo lijkt het.

Ben van Bommel zei

Mijn enige vraag is: wat zou ik er van vinden als de botten van mijn ouders worden tentoongesteld. Ben van Bommel

Anoniem zei

Ook ik heb de indruk dat "we" ons schamen voor ons rijke verleden, en het nieuwe en vreemde soms te gemakkelijk omhelzen. Ik pleit ervoor dat we ons openstellen voor vernieuwing, maar dat we ons zeker ook herorienteren op onze culturele en religieuze wortels, want die hebben we m.i. sterk verwaarloosd. Dat is een van de redenen dat we in crisis zijn, en dat we geen raad weten met de vluchtelingencrisis.

B. te G. zei

De doden zijn niet verstopt, ze zijn voor eeuwig thuis bij de Vader.
En om stoffelijke overschotten te tonen, gaat toch wel ver vind ik.
Maar een duidelijke aangeving in de vloer waar de kelders zich bevinden
zou ik ook wel hebben toegejuicht.

Henk van Blitterswijk zei

Ik vind graven en skeletten niet in een kerk horen.
Het Oude Testament is daar duidelijk in.
Jammer dat ze weer opnieuw zijn begraven in de kerk.
Een gemiste kans.

Henk van Blitterswijk

Anoniem zei

Eeuwige grafrust en respect voor de doden. Dat zou uitgangspunt moeten zijn. Vreemd dat de CU pleit voor het uitbaten van "rijke historie". Laat de doden met rust zou ik zo zeggen.

Anoniem zei

Heel vervreemdend om over de graven van medemensen te lopen. Waar is dat idee ooit vandaan gekomen?