zaterdag 14 juni 2014

Nicolaas en Piet in St.-Janskerk

De landelijke intocht van Sinterklaas in Gouda houdt de gemoederen in onze stad flink bezig en inspireerde de koster van de St.-Janskerk tot een persoonlijk bijdrage over Nicolaas en Piet in deze kerk.

Bij wijze van uitzondering stel ik mijn blog in deze "pauzeweek" voor de politiek graag voor Maurits Tompot beschikbaar voor onderstaande bijdrage. Maurits schrijft wekelijks in de Krant van Gouda een column onder de naam "kostelijke ontdekkingen", waarbij hij op allerlei bijzonderheden van de Goudse Glazen wijst.


"De eerste intocht van Sint Nicolaas in de Nederlanden vond plaats in de zestiende eeuw. Spanje regeerde toen de wereld en de Goudse Glazen uit die periode tonen niet alleen diverse bisschoppen, soldaten in pofbroeken en appeltjes van oranje, maar ook een heuse Nicolaas en Piet. 

Mijter

Omdat de Spaanse hofmode bepalend was, zitten de glazen vol met baretten, wambuizen, pofbroeken en hozen. In glas 61 mag naast koorkap, mijter en staf van de schenker, wijbisschop Nicolaas van Nieuwland, de schimmel niet ontbreken. In de hoofdvoorstelling draagt een soldaat de pofbroek en maken makkers wild geraas. De politiek van de Roomse missie was om aansluiting te zoeken bij bestaande heidense feesten en gebruiken. Zo danken we onze woensdag nog aan Wodan. 

Wodan en paard

Wij geloofden dat deze oppergod op een achtbenige ros Sleipnir door het luchtruim zweefde met twee raven op zijn schouder en een legertje zwarte krijgers. Wodan werd voorzien van de bisschopsmantel van Nicolaas uit Myra, het huidig Turkije. De acht benen werden er vier, wat niet weg neemt dat het paard nog over daken kan trippelen. We offeren braaf aan Wodan via de schoentjes bij de kachel. 

Zwarte Piet

In glas 22 van de tempelreiniging is aan Christus’ rechterzijde (voor de kijkers links) een Moorse soldaat afgebeeld. Herkennen wij de zwarte Piet? Spanjaarden waren donker in onze ogen en de schenker Willem van Oranje streefde er naar om de Nederlanden te zuiveren van deze bezetters. Of dit een political cartoon is, valt nooit te bewijzen omdat Willem, politiek gezien, de Zwijger werd genoemd. De oranje appeltjes onder in het glas verwijzen naar het prinsdom Orange in Zuid Frankrijk. Willem erfde de titel van prins van Oranje. 

St.-Nicolaas

Scheepslui met St.-Nicolaas als beschermheilige, namen bootladingen vol appelsientjes mee als ze om Spanje voerden. Al liggen de beenderen van Sint Nicolaas nu in Bari, Italië, wij blijven stug geloven dat hij uit Madrid komt. De afbeelding van de Moor is bewust voor zwart wit denkers van het carton gekozen."

2 opmerkingen:

Unknown zei

Voor de zwart wit denkers: de huidige zwarte pieten zijn zo zwart door het roet van de schoorstenen, niet door etnische afkomst (-:

B. te G. zei

Mooi verhaal, leuk van Maurits.
Maar wat een "zielige" discussies
landelijk over dit onderwerp.
Echte stakkers.