Lokaal Bestuur organiseerde vanavond een boeiende sessie met als titel: "In actie met burgers". Het ging over burgerparticipatie. Een interessant onderwerp, omdat je als raadslid je altijd afvraagt of je wel voldoende openstaat voor initiatieven van burgers en of ze niet teveel in de pas moeten lopen met bestaand beleid.
De praktijk is vaak dat burgers worden ingeschakeld in de logica van de overheid, terwijl je je ook moet realiseren dat de kracht zit in de samenleving zelf en die zal je als (lokale) overheid moeten stimuleren.
Daarbij moet je de belangen van de burgers, die steeds meer in actie komen en betrokken willen worden bij beleid, ook serieus nemen.
Bekend voorbeeld is een straat waar opeens - door een boomziekte -alle bomen worden gekapt en de bewoners na vele jaren opeens tegen een kale strook aankijken. De gemeente had beslist dat ze weliswaar een herplant plicht heeft, maar dat had ze ingevuld in een nieuwbouwwijk....
Een ander voorbeeld is dat een uitvoerder letterlijk de vouwen van zijn kaart volgt bij het belijnen van de straat. Dit laatste is natuurlijk een grapje, maar het gaat om de boodschap!
Voor goede burgerparticipatie, je spreekt dan van vitale coalities, is sprake als aan drie voorwaarden is voldaan:
1. Er moet een sterk gemeenschappelijk verhaal zijn
Zo'n verhaal ontstaat alleen als er een behoefte is gesignaleerd in de samenleving. Het kan dus niet uit het stadhuis komen al kan een bestuurder wel helpen om een idee vorm te geven en uit te werken.
2. Het vraagt om onorthodoxe aanjagers
Je hebt burgers nodig, en soms ook ambtenaren, die in staat zijn om het sterke verhaal te ontwikkelen en uit te dragen. Deze mensen moeten ook in staat zijn om productieve confrontaties ('ruzie') aan te gaan om zaken op scherp te zetten.
3. Er zijn politici nodig die op cruciale momenten rugdekking geven
Politici moeten bereid zijn zich hard te maken voor een idee, door ruimte te geven en als het nodig is ook rugdekking te verlenen.
Het was al met al een leerzame avond met nog een paar uitsmijters die ik u niet wil onthouden:
- Pas ervoor op dat je bij burgers hun enthousiasme en betrokkenheid niet wegorganiseert
- Probeer niet altijd te willen overtuigen, maar laat je ook overtuigen
- Je hoeft niet altijd transparant te zijn, dat lukt ook niet altijd, maar wees wel fair en de uitkomst van een proces moet helder zijn.
- Vitale coalities vormen het startpunt van een proces en die participatie moet niet veel verderop pas aan bod komen, als een fase nummer zoveel. Dat werkt niet!
- Capaciteit en geld zijn geen bedreigingen. Durf ook eens zaken te beëindigen: We zijn vaak beter in staat zaken op te starten, dan ergens een punt te zetten.
1 opmerking:
Ik ben het met je eens dat je het enthousiasme dat mensen hebben niet te veel moet tegenhouden. Wat ik minstens zo belangrijk vind, is dat je als gemeente aan 'verwachtingenmanagement' doet. Je moet ook geen enthousiasme stimuleren als je als gemeente al weet dat het een onhaalbaar initiatief is. Wees eerlijk (transparant) naar inwoners over wat wel en niet haalbaar is en leg vooral ook uit waarom dat zo is.
Charlotte Defesche
Een reactie posten